از دهه‌های پایانی قرن هجدهم تا به امروز، مواجهۀ میان تمدن تضعیف‌شدۀ اسلامی و تمدن قدرتمند و توسعه‌طلب غرب پیامدهای گسترده‌ای داشته‌است. این دو «اکوسیستم» پهناور به طرق بسیار متفاوتی از خود واکنش نشان داده‌اند و در پاسخ به تأثیر این مواجهه تغییرات متعددی را متحمل شده‌اند. یکی از نتایج آن برای جوامع مسلمان تحقق گسترش دردناک گسستی معرفتی بود که از دوران طلایی اسلام بین دو بلوک آغاز شده بود. در آن دوره این غرب بود که به‌عنوان بخش عقب‌مانده تلقی می‌شد، در حالی‌که در دوران مدرن این جامعۀ اسلامی است که در راهی تکان‌دهنده، نمونۀ تصوری از موجودی «در تعطیلات تاریخ» شده است.[i]