TI - PT - JOURNAL ARTICLE TA - pebr JN - pebr VO - 2 VI - 3 IP - 3 4099 - http://pebr.faslnameh.org/article-1-64-fa.html 4100 - http://pebr.faslnameh.org/article-1-64-fa.pdf SO - pebr 3 AB  - فلسفهٔ تاریخ، موضوعی است که در فضای علمی جامعهٔ ما کمتر بدان پرداخته می‌شود. از این‌روی، اطلاع از مباحث این رشتهٔ علمی چندان فراگیر نیست. به‌دست‌دادن تعریفی جامع از فلسفهٔ تاریخ بر بسیاری از صاحب‌نظران این شاخهٔ علمی نیز دشوار است ؛ یکی از دلایل این دشواری آن است که اصطلاح تاریخ در دو معنای متمایز اما مرتبط با یکدیگر به کار می‌رود: یک معنا، رویدادها و حوادث متوالی و زمانیِ گذشتهٔ انسان است؛ معنای دوم، نظامی علمی و جستاری است راجع به گذشتهٔ انسان. بنابراین، فلسفهٔ تاریخ می‌تواند به معنای تأمل فلسفی راجع به خود روند تاریخی باشد یا به معنای تأمل فلسفی دربارهٔ دانشی باشد که روند تاریخی را مطالعه می‌کند. هر دو تأمل در بین فیلسوفان تاریخ بوده است. درنتیجه، فلسفهٔ تاریخ دو شاخه پیدا کرده است: فلسفهٔ تأملی تاریخ و فلسفهٔ انتقادی تاریخ . در این نوشتار، به‌اختصار، به معرفی و نقد کتاب فلسفه انتقادی تاریخ تألیف سید ابوالفضل رضوی پرداخته می‌شود. CP - IRAN IN - LG - eng PB - pebr PG - 133 PT - YR - 2015